Momenteel geldt de verlaagde btw op sloop en heropbouw. Tot eind 2023 betaal je maar 6% btw in plaats van 21% btw. Wordt deze maatregel verlengd of niet? Welk voorstel legde de NAV op de re
geringstafel? Steven Lannoo, directeur van het NAV, beantwoordt acht prangende vragen.
Er is door de regering nog geen beslissing genomen over het al dan niet verlengen van de tijdelijke maatregel om de btw op sloop en heropbouw op 6% te houden. Deze loopt normaal gezien eind dit jaar af. Bouwfederatie Embuild liet in een eerder interview met Livios al vallen dat ze zich afvragen of het een pauzeknop is of een stopknop. Wat denken jullie?
Steven Lannoo: “Het is een dubbeltje op zijn kant. NAV is vragende partij voor een grotere hervorming van de btw-regelgeving voor de bouwsector, maar die lijkt door het uitstel van de fiscale hervorming voorlopig van de baan. Er zijn echter heel wat redenen om de btw op sloop en heropbouw permanent naar 6% btw te verlagen. Maar het is moeilijk voor ons om in te schatten welke beslissing de politiek zal nemen. Is er ruimte in de begroting, dan kan de verlaging er permanent komen. Maar het blijft fifty-fifty.”
Wat vinden jullie van de huidige maatregel? Lannoo: “De btw-verlaging is ingeroepen om de bouwsector post-corona een boost te geven. Het is een tijdelijke maatregel, maar de tijdsfase die de regering koos was niet goed. Een jaar is veel te kort voor een sloop- en heropbouwproject. Tussen het moment waarop je beslist dat je gaat slopen in plaats van renoveren en het moment dat je effectief een factuur van je aannemer in de bus krijgt, zit gemakkelijk twee à drie jaar. Het heeft dus weinig zin om deze maatregel te beperken tot één jaar. Enkel mensen die al beslist hadden dat ze gingen slopen, zijn gebaat met de verlaging. De anderen komen te laat. Het effect dat de regering dus wou bekomen is relatief beperkt. Het is slecht besteed geld en het veroorzaakt negatieve bij-effecten. Het legt enorm veel druk op het bouwproces. Als bouwheer wil je zoveel mogelijk facturen ontvangen voor 31 december om toch nog gebruik te kunnen maken van de tijdelijke verlaging. En dat is niet goed. Een bouwproces dat onder druk komt te staan, is nefast voor de kwaliteit. Tijdsdruk en kwaliteit is een contradictie in de bouw.”
Een nieuwe, tijdelijke verlenging is dus geen goed idee? Lannoo: “Klopt, als de regering de maatregel met nog een jaar verlengt, dan is de kans groot dat het de laatste keer is. Volgend jaar rond deze tijd hebben we waarschijnlijk een regering in lopende zaken die de maatregel niet nog eens kan verlengen. Mogelijk ligt een verlenging wel op tafel tijdens regeringsonderhandelingen, maar de uitkomst daarvan is onzeker. Dat creëert veel onzekerheid en dat is nefast voor de bouw. De regering moet dus dit jaar een duidelijke keuze maken.”
NAV heeft ook een voorstel gedaan omtrent de btw-verlaging in de bouwsector. Wat stellen jullie voor?
Lannoo: “De tijdelijke maatregel moet permanent worden en de 6% btw-regel moet niet enkel gelden voor sloop en heropbouw, maar ook voor renovaties. Het onderscheid tussen slopen en renoveren is zeer artificieel. Want wanneer spreek je van slopen? De fiscale definitie is als je een groot deel van de dragende vloeren en de draagmuren laat staan. Doe je dat, dan mag je op 6% btw rekenen. Maar dat is geen bouwkundig concept. Als je onnodig muren gaat laten staan om toch aanspraak te kunnen maken op het verlaagde btw-tarief, dan kan dat ertoe leiden dat je energetisch een minder goed huis hebt. Daarom komt er best hetzelfde tarief voor sloop en heropbouw en voor renovaties. Wat een architect wil is: behouden wat goed is en slopen wat slecht is om het dan te gaan vernieuwen volgens de huidige normen. Enkel zo krijg je betere bouwwerken, die klaar zijn voor de toekomst.”
Wat dan met nieuwbouw? Lannoo: "Nieuwbouw blijft op 21% btw. Zowel in Vlaanderen als in Wallonië kiezen we voor de bouwshift: het gebruik van groene zones voor nieuwbouw beperken en denser gaan bouwen in onze dorpen en steden. Door de btw voor nieuwbouw op 21% te houden geef je een duidelijk signaal. Je hebt dan een fiscaal systeem dat past bij de beleidsdoelstellingen. Dan wordt het slopen van een woning, om er vervolgens twee energieneutrale halfopen bebouwingen van te maken, bijvoorbeeld goedkoper dan nieuwe open ruimte aan te snijden. Maar daarvoor moeten we dus de btw voor sloop en herbouw permanent naar 6% verlagen.”
Jullie voorstel gaat verder dan het louter permanent maken van 6% btw? Lannoo: "Momenteel vallen werken door de aannemer onder de 6%-regeling, diensten die de architect verleent onder de 21%-regeling. Dat is niet correct volgens ons. Diensten zijn van even groot belang om een woning tot stand te laten komen. Daarnaast zijn er heel wat diensten bijgekomen, zoals de EPB-verslaggever, de veiligheidscoördinator. Deze diensten zijn allemaal belangrijk, maar mogen niet aan 6% gefactureerd worden. Een ander voorbeeld is de coördinatie van de bouwwerken. Coördineert je aannemer de werken, dan betaal je 6% btw. Coördineert je architect de werken, dan betaal je 21% btw. Dat is geen faire situatie. We willen de regeling dus ook vereenvoudigen. Het is nu te complex en dat komt de bouwheer niet ten goede.”
De regering-De Croo heeft aangegeven nu volop te focussen op de begroting. Wanneer komt er meer duidelijkheid over de btw-regel?
Lannoo: "Dat zal wellicht begin oktober zijn, wanneer de begroting rond moet zijn. Er liggen verschillende voorstellen op tafel, niet alleen het onze. Maar iedereen pleit voor een vereenvoudiging. We staan open voor bepaalde beperkingen, omdat er natuurlijk budget moet zijn voor de uitbreidingen die we voorstellen. Zo kan de 6% btw-regel bijvoorbeeld beperkt worden tot de eerste, eigen woning. Maar uiteindelijk is dat een politieke beslissing en zullen we moeten afwachten.”
Is er veel onrust? Wat merken architecten? Worden projecten versneld of zien jullie een daling in de vraag naar ontwerpen voor sloop en heropbouw?
Lannoo: "We merken dat bouwheren massa’s vragen hebben en projecten on hold zetten tot er meer duidelijkheid is. Economisch gezien zijn het de kleine zaken die voor grote gevolgen zorgen. Een kleine verandering kan heel wat negatieve effecten met zich meebrengen. De markt heeft het nu al moeilijk met de stijgende rente en de prijs van materialen die hoog blijft. Er is de noodzaak om energetisch te renoveren en overheidsinvesteringen draaien op volle toeren. Maar uitstel en onzekerheid kunnen een negatief effect hebben op de bouw. Meer dan goed is. Het is dus belangrijk dat er snel zekerheid komt.“
Bron: Livios
Comments